Licząca 1015 m n.p.m. Wielka Sowa to najwyższy szczyt Gór Swoich, zaliczany do Korony Gór Polski. Na jej szczycie wznosi się jedna z najładniejszych wież widokowych w Polsce. Rozciąga się z niej malowniczy widok na panoramę Sudetów. Biała kamienna wieża to nie tylko jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc na mapie Gór Sowich, ale również jeden z jej symboli.
Kilka słów o historii wieży widokowej na Wielkiej Sowie
Wieża widokowa na Wielkiej Sowie – historia tego miejsca sięga 1885 r., kiedy to z inicjatywy Towarzystwa Sowiogórskiego z Dzierżoniowa, rozpoczęła się budowa pierwotnej, drewnianej konstrukcji. Jej projektantem, a zarazem budowniczym, był mistrz ciesielski z Walimia o nazwisku Heubner. Uroczyste otwarcie miało miejsce 18 lipca 1886 r. Wieża składała się z czterech kondygnacji i miała 20 metrów wysokości. By dostać się na jej szczyt, trzeba było pokonać 100 schodków. Ze względu na panujące na Wielkiej Sowie trudne warunki atmosferyczne, ciężko było utrzymać konstrukcję w dobrym stanie technicznym i stopniowo popadała ona w ruinę. W 1904 r., po wypadku z udziałem turytów, podjęto decyzję o rozebraniu wieży i budowie nowej, tym razem murowanej. Zdecydowano również o przesunięciu miejsca budowy nowej wieży o 30 metrów na północ, czyli na sam szczyt Wielkiej Sowy.
Budowę nowej wieży wg projektu murarza Henniga z Walimia rozpoczęto w 1905 r., a niespełna rok później, 24 maja 1906 r. nastąpiło uroczyste otwarcie. Na parterze budowli urządzono salę pamięci ku czci Ottona von Bismarcka. Znalazło się w niej 90-centymetrowe popiersie Żelaznego Kanclerza. Również witraże okienne przedstawiały sceny z jego życia. Warto wspomnieć, że w pierwszym roku otwarcia wieży odwiedziło ją aż 21 tys. osób.
Wielka Sowa wieża widokowa jest jedną z 17 zachowanych na terenie Polski wież Bismarcka. Powstawały one w latach 1869-1934 i miały wyrażać niemiecką dumę narodową i sławić Ottona von Bismarcka. W sumie na terenie m.in. Polski, Niemiec, Austrii, Czech i Francji, ale też w Tanzanii czy Kamerunu, powstało ich 240, z czego 174 przetrwały do dzisiaj. Wieża na Sowiej Górze jest jedną z nielicznych wież Bismarcka, udostępnianych obecnie turystom.
Konstrukcja wieży widokowej na Wielkiej Sowie
Wieża widokowa Wielka Sowa zbudowana została z betonu cementowego. W celu obniżenia kosztów budowy zrezygnowano z przewidzianych w projekcie grubych murów, wskutek czego wieża zyskała nieco smuklejszy kształt. Zrezygnowano również z niektórych elementów, które przewidywał projekt, jak np. druga klatka schodowa. Ostatecznie wzniesiono solidną, okrągłą budowlę z zainstalowanym system oświetleniowym.
Aby dostać się na platformę widokową, należy najpierw pokonać okalające cokół schody zewnętrzne. Dopiero wtedy, schodami wewnętrznymi, docieramy najpierw na kondygnację widokową z czternastoma oknami, a potem, po pokonaniu kolejnych 21 stopni, na platformę widokową, która umożliwia na podziwianie zabierającego dech w piersiach widoku.
Wieża ma 25 metrów wysokości, a by dotrzeć się na szczyt trzeba pokonać 128 schodków. Średnica wieży u podstawy wynosi 8 m, a górna platforma widokowa ma średnicę ok. 4,5 m.
Na przestrzeni lat wieża widokowa na Wielkiej sowa przeszła klika remontów, w tym gruntowny remont w 2006 r., odnowiona została także elewacja. Obecnie, od 2021 r., również prowadzone są prace remontowe.
Dojście i lokalizacja wieży na Wielkiej Sowie
Wielka Sowa położona jest w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim. Właścicielem i zarządcą wieży jest gmina Pieszyce, na której terenie znajduje się obiekt.
Najpopularniejsze szlaki na Wielką Sowę prowadzą z Walimia, Przełęczy Sokolej i Przełęczy Jugowskiej.
Jedna z łatwiejszych tras na Wielką Sowę, czas wejścia ok. 1,5h, jest trasa z Przełęczy Sokolej. Samochód można zostawić na jednym z parkingów w miejscowości Rzeczka, skąd rozpoczynamy wędrówkę czerwonym szlakiem. Podejście jest dość strome, wyłożone betonowymi płytami i prowadzi do Schroniska Orzeł, położonego tuż pod szczytem Sokolnicy. Stamtąd ruszamy leśną ścieżką, mijamy pomnik Carla Wiesena, by w końcu dotrzeć do schroniska Sowa. Idąc dalej, kamienistą ścieżką docieramy pod samą wieżę widokową.
Cała trasa liczy ok. 2,7 km, z czego podejścia to ok. 300 m. Nie jest zbyt wymagająca, dlatego chętnie jest wybierana przez rodziny z dziećmi.
- Adres: Potoczek, 58-250 Pieszyce
- Telefon: 74 836 72 47
Wieża widokowa to niejedyna atrakcja Sowiej Góry, tuż obok niej znajduje się mała kapliczka, a także pomnik sowy i drewniany muflon. Leśna polana na szczycie to idealne miejsce na odpoczynek przed dalszą wędrówką. Znajdują się tam zadaszone ławeczki oraz miejsce na zorganizowanie grilla czy ogniska, a także sklepik z pamiątkami.
Wieża widokowa dostępna jest dla turystów codziennie od 1 maja do 31 października, a w miesiącach zimowych tylko w weekendy.
Godziny otwarcia wieży widokowej na Wielkiej Sowie
Poniedziałek-Piątek: 10:00 – 15:30
Sobota-Niedziela: 9:00 – 19:00