Krzyżnik (Stronie Śląskie) to osiągająca wysokość 701 m n.p.m. góra zlokalizowana w Sudetach. Stanowi ona krańcowe wzniesienie grzbietu znajdującego się w Masywie Śnieżnika. Szczyt mieści się kilkaset metrów na południe od granic Stronia Śląskiego, kilometr od zabudowań osiedla mieszkaniowego Morawka. Ze względu na swoje atrakcyjne usytuowanie, jest chętnie obieranym kierunkiem dla pieszych wycieczek. Przed laty pojawił się pomysł rewitalizacji terenu oraz przywrócenia jego wcześniejszego, turystycznego charakteru. Co warto wiedzieć o górze Krzyżnik? Przedstawiamy jej historię oraz potencjalny plan rozwoju, który dla mieszkańców kotliny Kłodzkiej byłby szczególnie atrakcyjnym pomysłem.
Historia Krzyżnika
Historia tego miejsca sięga czasów prehistorycznych. Wzgórze miało być niegdyś miejscem kultu religijnego, na którym oddawano cześć słowiańskim bogom. Według przekazów historycznych, na górze Krzyżnik czczono słowiańską boginię Żywię, której kult przetrwał jeszcze do XVIII wieku. Obrzędy pogańskie miały miejsce na górze nawet w dziewiętnastym stuleciu naszej ery. Aby przeciwstawić się tego typu praktykom, nieopodal Krzyżnika postawiono kaplicę – miała ona zniechęcać śmiałków przed kontynuacją bałwochwalczych zwyczajów. Kapliczka, która mieści się kilkaset metrów od wzniesienia, pełni współcześnie funkcję cywilną. Pozostając w temacie kultów religijnych, kilkadziesiąt lat temu zainstalowano na szczycie góry krzyż chrystusowy wykonany z drewna. Krzyżnik jest miejscem symbolicznym, nie tylko ze względu na swoją historię, ale także z uwagi na rzadkie złoża mineralne oraz niegdysiejszy plan rozwoju, który miał zmienić okolice Stronia Śląskiego w miejsce o ogromnym znaczeniu turystycznym.
Jaskinie i złoża Krzyżnika
Krzyżnik to wzgórze skalne, które składa się m.in. z łupków, gnejsów, wapieni, w tym szczególnie cenionych marmurów. Przed laty wydobywano tutaj niezwykle czysty marmur, który posiał ogromną wartość dekoracyjną. Część pozyskiwanych minerałów zostało m.in. przewiezionych do Warszawy w celach dekoracyjnych. Minerały z góry Krzyżnik do dziś zdobią m.in. Pałac Kultury i Nauki, a także gmach Sejmu RP (i wiele innych, ważnych obiektów stolicy). Obecnie żaden z kamieniołomów usytuowanych na wzgórzu nie jest już użytkowany. Podczas eksploatacji kamieniołomów odkrywano nie tylko ciekawe skamieliny, ale również i głębokie jaskinie. Większość z nich została zniszczona – w tym momencie istnieje tylko jedna, tzw. Jaskinia Warszawiaków (o imponującej długości 76 metrów). W czasach zimnej wojny próbowano wwiercać się w Krzyżnika w poszukiwaniu rud uranu.
Plan rozwoju Krzyżnika
Idee zagospodarowania terenu Krzyżnika pojawiały się w ostatnich dziesięcioleciach wielokrotnie. Pierwszy, poważny pomysł, przedstawiono w latach 70. ubiegłego wieku. Inwestycja częściowo zakończyła się powodzeniem – utworzono wyciąg działający przy stoku. Miejsce już po krótkim czasie zaczęło podupadać. Nowe plany odbudowy atrakcyjności turystycznej tego miejsca pojawiły się m.in. w 2014 roku. Stroński magistrat poszukiwał inwestora, który utworzy ciekawą ofertę rekreacyjną zarówno dla mieszkańców powiatu, jak i przyjeżdżających z różnych stron Polski. Niestety, inwestycja jest cały czas odkładana w czasie i nie wiadomo, kiedy plan rozwoju Krzyżnika wejdzie tak naprawdę w życie. Gdyby udało się zagospodarować na nowo ten obszar, to byłoby to z pewnością ciekawe miejsce, które obfituje w piękną przyrodę i efektowne widoki na okolicę. Góra Krzyżnik, mimo braku rozbudowanej infrastruktury przyjaznej turystom, jest miejscem wartym odwiedzenia. Wzniesienie zdominowała natura – stojąc przy krzyżu, ciężko podziwiać krajobraz, ponieważ w pobliżu znajduje się wiele drzew i krzewów.
